Het blijkt dat er plekken op de wereld zijn waar mensen meer dan een gemiddeld aantal jaren leven. Ze worden ‘Blue Zones’ genoemd, of blauw/blauwe bollen. De reiziger wijst erop dat het soort maaltijden hier niet irrelevant is, en misschien zelfs de sleutel is tot een lang leven.
De term ‘blauwe bol’ werd voor het eerst gebruikt door Dan Buettner, een onderzoeker en National Geographic fellow en journalist, tijdens een onderzoeksproject dat hij leidde in 2004. Na een expeditie naar Okinawa, Japan, in 2000 om daar de levensduur te bestuderen, besloot hij te kijken of er andere regio’s in de wereld waren met een even hoog .
Picknick ‘Senioren voor Senioren’. Viering in Praga
Blauwe zone’, of delen van de wereld die tot de blauwe sfeer behoren
Met de steun van National Geographic reisden Buettner en zijn team van wetenschappers en demografen de wereld rond op zoek naar gemeenschappen waar mensen niet alleen langer leefden, maar ook een hoge levenskwaliteit genoten op hun oude dag.
Na het analyseren van de demografische gegevens die ze verzamelden en het interviewen van vele honderdjarigen, identificeerden ze vijf regio’s die eruit sprongen door hun buitengewone en vitaliteit, en dat zijn:
- Ikaria in Griekenland,
- Loma Linda, Californië,
- Sardinië, Italië,
- Okinawa in Japan,
- Nicoya schiereiland, Costa Rica.
Volgens Buettner heeft het voedingspatroon dat in elke regio wordt gevonden ervoor gezorgd dat de bevolking daar de plaag van chronische ziekten, die bijvoorbeeld Amerikanen hebben getroffen, heeft weten te vermijden.
– Geen van de honderdjarigen uit de blauwe zone die ik ooit heb ontmoet, probeerde 100 jaar te worden. Niemand zei op 50-jarige leeftijd: “Weet je wat, ik ga op een langlevend dieet en leef nog eens 50 jaar!”. Ze tellen geen calorieën, nemen geen vitamines, wegen geen grammen proteïne en lezen zelfs geen etiketten. Ze beperken hun voedselinname niet – in feite vieren ze allemaal feest met eten,” onthult de reiziger.
Hoe is het dan mogelijk dat ze gezond zijn en zo lang leven? Het begint allemaal met de dagelijkse voedselkeuzes. Mensen die in de bovengenoemde regio’s wonen, hebben gemakkelijk toegang tot lokale groenten en fruit, die grotendeels vrij zijn van pesticiden.
Wat eten langlevende mensen?
Onderzoekers van National Geographic analyseerden meer dan 150 voedingsonderzoeken die in de afgelopen eeuw zijn uitgevoerd in arbeidersgebieden. Ze bespraken vervolgens de verzamelde gegevens en verkregen een globaal gemiddelde van wat ze werkelijk aten .
Regel nummer één is om ervoor te zorgen dat 95 procent van je dagelijkse voeding plantaardig is. Vlees zou maximaal één kleine portie per dag mogen uitmaken. De honderdjarigen kozen voor andere vormen van proteïne. Ze aten bonen, yamswortel, groenten, fruit, noten en zaden.
Het beste voedsel voor een langere levensduur is de consumptie van bepaalde groenten. De onderzoekers noemen voedingsmiddelen zoals:
- spinazie,
- boerenkool,
- bieten,
- rapen,
- snijbiet.
Onderzoekers ontdekten ook dat mensen die een kwart kilo fruit per dag consumeerden 60 procent minder kans hadden om de komende vier jaar te sterven dan mensen die dat niet deden. Daarnaast is het ook de moeite waard om te minderen met dierlijke vetten ten gunste van plantaardige vetten.
Een ander belangrijk punt is het eten van volle granen, op voorwaarde dat er geen suiker in zit. Het is dit ingrediënt dat uit het dagelijkse dieet zou moeten verdwijnen als we verschillende willen vermijden en willen vechten voor een lang leven.
Reizigers merkten op dat in de verschillende landen ook de niet gegeten groenten niet werden verspild. Ze werden gebruikt om soep te maken en zo wordt bijvoorbeeld in Italië minestrone gegeten als ontbijt of lunch en in Okinawa misosoep. Onderzoekers hebben er ook op gewezen dat in de Blauwe Sfeer vaker geitenmelk wordt gegeten in plaats van koemelk, omdat die veel gezonder is.
Er is ook geen tekort aan vis die rijk is aan omega-3 vetten in het dieet van honderdjarigen, en er is geen tekort aan eieren, die een gezonde bron van eiwitten zijn, zolang ze afkomstig zijn van natuurlijk gevoede kippen in plaats van op de boerderij gekweekte kippen.
Het ontbijt van een honderdjarige. Kies de optie die bij je past
Afhankelijk van de regio verschilde het ontbijt, al was het maar vanwege de beschikbaarheid van bepaalde producten. In Italië werd de eerder genoemde minestronesoep bereid en daarnaast werd voor de ochtendmaaltijd (ook in Griekenland) volkorenbrood zonder suiker gekozen.
In beide landen werd gekozen voor yoghurt en andere zuivelproducten die op natuurlijke wijze gefermenteerd werden, en, nog belangrijker, zonder toegevoegde suiker. In Griekenland overheersen geitenproducten. In deze regio’s zit het vol met groenten, fruit, vis en plantaardige eiwitten. Zowel Italianen als Grieken drinken veel suikervrije koffie, wat ook een positief effect heeft op de gezondheid.
In de blauwe gebieden worden veel eieren gegeten. Hoewel de bereiding varieert, is de hoeveelheid tot vier per week. In Okinawa worden gekookte eieren bijvoorbeeld als ontbijt geserveerd. Misosoep is ook populair, of kommen vol groenten, zeewier en vis. Suiker wordt geëlimineerd uit een gezond dieet. Japan consumeert ook veel granen, waaronder sojabonen, dus aan tofu bij het ontbijt geen gebrek.