Wetenschapper onthult trends in toekomstige diëten: genetica gebruiken om producten te kiezen

Een uniek product ontwikkelen

Op 29 mei worden alle ontwikkelaars en liefhebbers van nieuwe technologieën uitgenodigd in KTU Santaka Valley voor de innovatietentoonstelling Technorama. Op de tentoonstelling in 2021 presenteerde Zabulionė het voedselproduct dat zij en haar team ontwikkelden – een varkensvleesanaloog gemaakt van erwten, die ook een prijs won.

“Ons doel was om een product te maken met een maximum aan ijzer en een minimum aan verzadigd vet. Ik begon na te denken – wat is vlees voor een Litouwer? Mijn gedachten dwaalden af naar Palanga in de zomer en mijn eerste gedachte was erwten met kaantjes. De combinatie is erg bekend bij de Litouwers, dus besloot ik om het na te maken door de tong te misleiden. En het is heel goed gelukt”, zegt Aelita.

Ze merkt op dat toen ze daar begon te werken, er veel aandacht werd besteed aan het gebruik van gerecyclede materialen.

“Wat doe je bijvoorbeeld als er bij de zeer populaire veganistische amandelmelk veel draf overblijft? Er was zelfs een werkgroep die een oplossing zocht voor het gebruik van secundaire grondstoffen, maar we realiseren ons dat het doel op de lange termijn niet is om deze hoeveelheden secundaire grondstoffen te genereren,” zegt ze over de trends in de voedingsindustrie.

Innovatie komt eerst naar de militaire industrie, dan naar medicijnen en dan naar voedsel, zegt ze.

“Voedsel is een fenomeen omdat het tegelijkertijd niets nieuws is dat we duizenden jaren geleden niet aten, maar op hetzelfde moment, zoals ik mijn oma zou citeren, “sinds wanneer is melk een half jaar houdbaar?”. Deze innovaties hebben veel veranderd, en naar mijn mening ten goede”, deelt Zabulionė haar mening.

Voeding – door bloed

Ze zegt dat het tegenwoordig heel moeilijk is om mensen te verrassen. We hebben ruimtetechnologen, kunstmatige intelligentie waarbij de koelkast de inhoud scant en ons eraan herinnert wat we moeten kopen, of in de nabije toekomst 3D-printers die voor iedereen beschikbaar zullen zijn en alles kunnen printen vanaf een enkele matrix.

“Iedereen heeft wel eens gehoord van gepersonaliseerde voeding, maar ze denken dat het om specifieke producten gaat – eiwitrepen, speciale producten, bijvoorbeeld voor mensen met slikproblemen. In feite gaat het bij gepersonaliseerde voeding om het genetisch begrijpen van een persoon, door het scannen van zijn of haar genetische code en het aanpassen van de voeding om alle biochemische processen te begrijpen die in die persoon plaatsvinden. Het klinkt natuurlijk als een utopie – het zal niet in de komende tien jaar gebeuren, maar beetje bij beetje zal het heel normaal lijken,” zegt het hoofd van het laboratorium voor sensorische analyse van het voedingsinstituut KTU en wetenschapspopularisator.

Ze merkt op dat men in het verleden, vooral na de Tweede Wereldoorlog, zo veel mogelijk voedsel wilde produceren, zo dicht mogelijk, met meer calorieën. Nu gaat het erom te voldoen aan een breed scala van behoeften op het gebied van vitaminen, eiwitten en andere stoffen.

Terug naar het verleden

Terwijl ze voedseltrends observeert, lacht Aelita dat het proces lijkt op het grote kip en ei fenomeen.

“Het is nu een rage in de maatschappij om vleesloze dagen te houden – en in het verleden hebben we allemaal boekweit- of havermoutgehaktballen gegeten. Mensen zijn fruit en groenten gaan kiezen als tussendoortje, niet langer snoeprepen of bewerkte voedingsmiddelen. Er lijkt een nieuwe houding te zijn dat wat we vele, vele jaren geleden deden, we vroeger goed deden”, lacht ze.

Multidisciplinariteit is cruciaal bij de ontwikkeling van nieuwe technologieën. Kunstmatige intelligentie is hard aan het werk in de voedingsmiddelenindustrie, vooral bij procesoptimalisatie, waarbij zeer nauwe samenwerking tussen experts uit verschillende vakgebieden nodig is.